Sütün mucizesi: Peynir

"Bebeği süt, insanı peynir yaşatır, güçlendirir" derler. Sadece güç kazandıran bir besin değil, damak zevkimizin de ayrılmaz bir parçası peynir.


Peynir; ekmek gibi evrensel bir besin. Sütün peynire dönüştürülerek uzun süre saklanması da binlerce yıldır uygulanan bir yöntem. Peynir sanayii ne denli gelişmiş olursa olsun, peynir yapımı tarih boyunca  pek değişikliğe uğramamış. Peynir tüketme alışkanlığı ise coğrafyalararası değişiklik gösteriyor ve her ülkenin kendi kültürünü yansıtan peynir çeşitleri ortaya çıkmış. Bazı ülkelerde peynir yemeklerin vazgeçilmeziyken, kimi ülkelerde insanlar hiçnir süt ürününü tüketmiyor ama yine de peynirin tadını bilen biliyor.

Bir parça ekmek,  kaliteli bir şişe şarap ve yanında birlikte penir; 8 ile 10 bin yıl önce mezopatamya'da indus vadisindeki çobanlarca bulunmuş. Sütün ekşimesiyle tesadüfen bulunan peynir sonra bilinçli bir şekilde ekşitilerek besin kaynağı olarak sofralardaki yerini almış.

Babil'de peynir "soyluların yiyeceği" olarak anılırken, kutsal kitap Tevrat'ta peynirden "peygamberler gıdası" olarak söz ediliyor. Hun imparatoru Atilla'nın ordusunun baş yiyeceğinin peynir olduğuda biliniyor. Gnümüzde ise Hollanda ve Danimarka'da peynir, her öğün vazgeçilmez bir yemek çeşidi olarak bulunuyor. İsviçre'nin ise peynir fondüleri ünlüdür. İngiltere'nin Stilton Peyniri mahzen ya da tel dolaplarda saklanır, asla buzdolabına konmaz. İngilterenin kuzeyinde tatlı tuzlu karışımı geleneği, Chester ve Cheddar peynirleri elmaslı turta ile servis edilir. Yemek sonunda ızgarada eritilen peynirler tatlı niyetine yenir. Uzakdoğu'da peynir dahil hiçbir süt ürünü tüketilmez. Peynir, insan sağlığı açısından yararlı bir besin olsa da hayvalsan yağ bakımından oldukça zengindir. Bu yüzden fazla kilolu, kolestrol ve damar rahatsızlığı olan kişilere önerilmez.


                                                 

Peynir YapımıPenir kısaca "sütün pıhtılaşmasıyla elde edilen besin kaynağı" olarak tanımlanıyor. Çoğunlukla maya gibi katkı maddeleri ile pıhtılaştırılarak üretilse de, bugün dünyanın bazı yönerelerinde peynirin hala sütün kendi kendine pıhtılaşmaya bırakılma yöntemiyle yapıldığı biliniyor. İnek, keçi, koyuni manda, at, lama veya yak sütünden yüzlerce çeşit peynir üretiliyor.


                                   

Peynir ve Şarap




Peynir ne kadar hafifse şarap da o kadar hafif olmalıdır. Bunun tersi durumlarda da aynı kural geçerlidir; güçlü peynirle güçlü şarap... Örneğin;  rokfor ve stilton gibi ikinci gruba dahil edilen peynirlere güçlü şaraplar eşlik eder. Bu arada bütün peynir ve şarap cinslerinin değişmeyen eşlikçüleri ise ceviz, taze üzüm ve biraz ekmek...

Taze peynirler, tatlı beyaz ekmek ve tatlı roze şaraplarla birlikte servis yapılır.